0 review(s) | Add your review
Lech Milian, Socjologia czasu wolnego. Wiedza o czynnościach swobodnie wybieranych, Gdańsk 2010, Wydawnictwo GSW. ISBN 978-83-89762-31-3. Stron 222, format 17x24 cm (B5), cena: 23,00 zł
23,00 zł
Dyscyplina: Socjologia
Nr katalogowy: 031
   
Tytuł Socjologia czasu wolnego
Podtytuł Wiedza o czynnościach swobodnie wybieranych
Autor Lech Milian
Rok wydania 2010
Strony 222
Format (cm) 17x24 (B5)
ISBN 978-83-89762-31-3
Cena (zł) 23,00

Wprowadzenie

Czas wolny stał się współcześnie znaczącym dla ogólnej aktywności życiowej, w tym zawodowej każdego człowieka pracującego, fragmentem jego egzystencji. Są dla takiego stwierdzenia istotne powody. Człowiek pracujący ze względów psychofizjologicznych wymaga okresu umożliwiającego regenerację sił fizycznych i psychicznych utraconych w procesie pracy. Tenże człowiek pracujący ma świadomość, że praca nie jest wyłącznie fragmentem jego życia i poprzez pracę, jakkolwiek by ją wartościować, uzyskuje niezbędne środki zapewniające mu tak zwany komfort bytowy. Czas wolny jest w tym kontekście czasem konsumpcji dóbr, których posiadanie pochodzi z wyników pracy. W skali społecznej utrwaliła się także świadomość, że w czasie uwolnionym od pracy, czyli czasie wolnym, człowiek może nim zadysponować zgodnie z jego wolą pozbawioną nakazu pracodawcy.

Czas wolny jest zatem czasem wyborów w zakresie form aktywności niezwiązanych bezpośrednio z pracą. Oczywiście, i to nie ulega wątpliwości, że rozmaite uwarunkowania życiowe często ów wybór ograniczają, a tym samym pomniejszają jego rozmiary. Jednakże tylko człowiek dysponujący czasem poza pracą zawodową, w którym mieści się czas wolny, może zrobić dodatkowo coś ważnego, a więc wartościowego, na przykład dla swoich najbliższych. Z drugiej strony ograniczając lub zamieniając swój czas wolny na czas spełnienia obowiązku rezygnuje, częściowo lub całkowicie, z przydanego mu w historycznym procesie przemian społecznych, dobrodziejstwa tej kategorii czasu. Warto jednak wiedzieć, że ma taką możliwość. W obliczu takiego dylematu: „co wybrać?” znajduje się wiele osób.

Dość często praca zawodowa jako dziedzina aktywności nie daje ludziom pełnej satysfakcji i dlatego czas wolny jest czasem możliwych kompensacji niedostatków z pracą związanych. W takim kontekście czas wolny jest jednostką czasową, która właściwie wykorzystana może przyczynić się do uzyskiwania przez ludzi większego zadowolenia z życia w ogóle.

Rozmaitych zależności pomiędzy czasem pracy a czasem wolnym można by wymienić więcej. Podejmujemy ten problem w niniejszym opracowaniu. Wspominając o właściwym wykorzystaniu czasu wolnego mamy świadomość, że tenże czas, w odniesieniu do niektórych ludzi, może stać się dla nich także źródłem rozgoryczenia. Nie wolno bowiem zapomnieć, że zaleta czasu wolnego w postaci możliwości wyboru form jego wykorzystywania, w dyspozycji nieprzygotowanego człowieka, może przekształcić się w czas życiowej aberracji. W odniesieniu do takich obserwowalnych społecznie faktów mówi się o patologii zachowań w czasie wolnym.

Wspomnieliśmy, że czas wolny jest wieloczynnikowo sprzężony z czasem pracy. Pozostanie przy takim poglądzie byłoby zawężeniem problematyki czasu wolnego. Powiązania czasu wolnego z rozmaitymi formami aktywności ludzkiej poza pracą powoduje, że obszary życia ludzkiego poza pracą ulegają przekształceniom. Nawet wspomniana zamiana czasu pracy na czas dodatkowych obowiązków niepochodzą­cych z pracy zawodowej, modyfikuje zachowania ludzi. Z własnej woli wykonują czynności, do których się zobowiązali. Stają się one stałym składnikiem ich życia poza pracą i z biegiem właśnie czasu przestają być w pełni dobrowolnymi. Jednakże, gdyby pozbawić ludzi ich czasu poza pracą, wygospodarowane z czasu wolnego obowiązki byłyby poza ich możliwościami.

Czas wolny przynależny ludziom pracującym stale się wydłuża, co sygnalizuje możliwość zaistnienia w już niedalekiej przyszłości zmian o znaczeniu globalnym, na przykład w strukturach społecznych, środkach finansowych przeznaczanych na konsumpcję dóbr materialnych, stylach życia. Zmiany w tych zakresach życia mogą mieć niebagatelne konsekwencje dla aktualnego lub przyszłego ustroju społecznego.

Nic zatem dziwnego, że problematyka czasu wolnego znalazła się w programie studiów wyższych na kierunkach obejmujących zarówno propagowanie, jak też organizację rozmaitych form wykorzystywania czasu wolnego. Tematyka w niniejszym opracowaniu została dobrana na zasadzie zaprezentowania tego co konieczne dla elementarnej wiedzy o czasie wolnym i jego wykorzystywaniu. Oczywiście wiedza ta może być rozbudowana w każdym z wątków studyjnych uwzględniających zainteresowania słuchaczy, a jednocześnie bazującym na przedstawionej w opracowaniu treści.

Na zakończenie wprowadzenia chcielibyśmy Czytelnikom zasygnalizować, że pierwszy fragment opracowania przeznaczony został na ogólne zapoznanie z problematyką socjologiczną. Wiedza wstępna z socjologii jest bowiem niezbędna dla zrozumienia problematyki czasu wolnego uwikłanego w różne procesy i zjawiska społeczne: historyczne i bieżące. Omawiając problematykę socjologii ogólnej wydobywamy z niej możliwy kontekst czasu wolnego.

Wiele z problemów podejmowanych w opracowaniu tak zostało sformułowanych, aby pobudzić Czytelników do przemyśleń. Opracowanie nie zawiera wyłącznie przeznaczonych do wyuczenia twierdzeń, lecz również proponuje Czytelnikom, aby poprzez własne przemyślenia wyrobili sobie indywidualne poglądy, szczególnie w odniesieniu do powiązań czasu wolnego z pracą.

Errata

Strona Wiersz od góry Wiersz od dołu Jest Powinno być
53 1 w pierwszym akapicie   lata 1950-1966 lata 1950-1956
53   2 40 godzin na dobę 40 godzin na tydzień

Dotyczy:
Lech Milian, Socjologia czasu wolnego. Wiedza o czynnościach swobodnie wybieranych, ISBN 978-83-89762-31-3, Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Administracji, Gdańsk 2010.

Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Administracji obecnie pod nazwą Wydawnictwo GSW

Spis treści

  1. Charakterystyka socjologii jako nauki społecznej
  • 1.1. Zjawiska społeczne w rodowodzie socjologii
  • 1.2. Ucieczka od pracy podłożem podziałów społecznych
  • 1.3. Wybrane teoretyczne i praktyczne nurty w socjologii
  • 1.4. Zakres problemowy socjologii czasu wolnego
  1. Czas wolny i jego społeczno-ekonomiczne uwarunkowania
  • 2.1. Czynności dobrowolne wyznacznikiem czasu wolnego?
  • 2.2. Początek i rozwój badań nad czasem wolnym
  • 2.3. Definicja czasu wolnego i koncepcja wczasów
  1. Pogłębione omówienie funkcji czasu wolnego
  • 3.1. Odpoczynek, czyli regeneracja sił psychicznych i fizycznych
  • 3.2. Zabawa, rozrywka, rekreacja
  • 3.3. Samodoskonalenie w modelu i praktyce społecznej
  1. Kultura z umiejscowieniem w czasie wolnym
  • 4.1. Kultura w charakterystyce ogólnej i rodzajowej
  • 4.2. Kultura masowa, czyli także medialna
  1. Kultura życia codziennego i kultura wczasów
  • 5.1. Kultura obyczajowa i jej poziomy
  • 5.2. Kształtowanie nawyków do kultury wczasów
  • 5.3. Czas wolny i wczasy w specyficznych warunkach życia
  1. Instytucjonalizacja czynności czasu wolnego
  • 6.1. Sztuki artystyczne i ich instytucje
  • 6.2. Kolekcjonerstwo i związki hobbystyczne
  • 6.3. Stowarzyszenia w służbie kultury fizycznej
  1. Turystyka w wykorzystywaniu czasu wolnego
  • 7.1. Turystyka w ujęciu historycznym i definicyjnym
  • 7.2. Turystyka metodą optymalnej rekreacji
  • 7.3. Specyficzne funkcje i dysfunkcje turystyki
  • 7.4. Socjologiczne aspekty rynku turystycznego
  1. Praca i czas wolny w ujęciu retrospektywnym
  • 8.1. Przemiany w pojmowaniu pracy i czasu wolnego
  • 8.2. Odpoczynek w refleksji filozoficzno-teologicznej
  • 8.3. Szlachetne powinności i pogardzana praca w splocie zobowiązań
  • 8.4. Przebieg walki o czas wolny
  • 8.5. Koniec walki o czas wolny?
  1. Czas wolny kobiet – przeszłość i teraźniejszość
  • 9.1. Nic nierobienie w domach stanów i klas dominujących
  • 9.2. Czas wolny kobiet pracujących najemnie
  1. Czas wolny w społeczeństwie przyszłości
  • 10.1. Zanik podziału na czas wolny i czas pracy?
  • 10.2. Jaki rodzaj aktywności zdominuje życie ludzkie?

ponadto:

  • Wprowadzenie
  • Bibliografia opracowań przywołanych
Milian Lech - fotografia
Nota biograficzna

Lech Milian (1932-2021)

Urodził się w Bydgoszczy. Studia zapoczątkował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie. Po uzyskaniu dyplomu w 1953 r. jako specjalista ekonomista w zakresie rybołówstwa morskiego został z nakazu pracy rybakiem bałtyckim. W 1955 r. kontynuował studia magisterskie w Wyższej Szkole Ekonomicznej, także w Sopocie. W czasie studiów magisterskich był organizatorem i działaczem legendarnego Klubu Studentów Wybrzeża Żak w Gdańsku.

Po uzyskaniu magisterium z ekonomii pracował dorywczo w instytucjach artystycznych a następnie w Zarządzie Głównym Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców. Zajmował się równorzędnie publicystyką obejmującą problematykę środowisk ludzi morza. Z jego inspiracji Związek stał się mecenasem kultury marynistycznej i badań naukowych środowiska ludzi morza. Kilka lat pracował na statkach transportowych jako oficer-nawigator w żegludze oceanicznej.

Ukierunkowując z wolna swoje zainteresowania naukowe doktoryzował się na Uniwersytecie Łódzkim w 1970 r. uzyskując stopień doktora nauk humanistycznych. W 1971 r. rozpoczął pracę jako wykładowca w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni. W 1976 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego z zakresu socjologii na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie dysertacji o zawodzie marynarza. W 1985 r. rozpoczął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie a następnie w 1992 na Politechnice Częstochowskiej. W międzyczasie wykładał również w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, Uniwersytetach Łódzkim i Śląskim. W 1996 r. za pośrednictwem Uniwersytetu Śląskiego otrzymał z rąk Prezydenta RP nominację na profesora tytularnego nauk humanistycznych. Posiada biogramy w złotych księgach nauki polskiej.

Wieloletni działacz Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, uhonorowany złotą odznaką Przyjaciel Dziecka. W latach 80. XX w. pełnił także funkcję społecz­nego kuratora sądowego. Poza zainteresowaniami naukowymi i społecznymi zawsze związany emocjonalnie z morzem nie tylko zawodowo, ale również sportowo i turystycznie. Posiada patent jachtowego kapitana żeglugi wielkiej. Wychował kilka pokoleń żeglarzy.

Profesor opublikował blisko 20 prac monograficznych, w tym podręczników akademickich oraz ponad 130 artykułów i rozpraw naukowych poświęconych socjologii kultury, czasu wolnego, organizacji, przemysłu oraz rynku.

Był wieloletnim nauczycielem akademickim w Gdańskiej Szkole Wyższej na stanowisku profesora. Był członkiem Senatu GSW jako przedstawiciel naukowy założyciela

Wyróżniające się monografie naukowe i podręczniki
  1. Czas wolny marynarzy na morskich statkach transportowych (1972)
  2. Zawód marynarza floty transportowej. Studium monograficzne (1974)
  3. Zarys ergonomii okrętowej (1982)
  4. Wprowadzenie do socjologii przemysłu (1994, 1996, 1999)
  5. Przedsiębiorczość i przedsiębiorstwo turystyczne (1997, 2000)
  6. Mechanizm rynku w ocenie aksjologicznej (2001)
  7. Praca, osobowość, kierowanie (2002)
  8. Rynek i zmiany społeczne (2003)

Wydane nakładem Wydawnictwa GSW

  1. Socjologia gospodarki. Trzy wykłady programowe (2008), Wydawnictwo GSW (poprz. nazwa Wydawnictwo GWSA), ISBN 978-83-89762-19-1
  2. Socjologia czasu wolnego. Wiedza o czynnościach swobodnie wybieranych (2010), Wydawnictwo GSW, ISBN 978-83-89762-31-3
  3. W poszukiwaniu doskonałego porządku społecznego. Trzy rozprawy socjologiczno-filozoficzne (2012), Wydawnictwo GSW, ISBN 978-83-89762-44-3
  4. Dlaczego ideologie są obecne w życiu społecznym? Rozważania o iluzjach i rzeczywistości społecznej, cz. 1 (2018), Wydawnictwo GSW, ISBN 978-83-89762-99-3
  5. Socjologiczne uwarunkowania przestępczości. Skrypt (2021), wyd. online (PDF), Wydawnictwo GSW, ISBN 978-83-66270-06-0
  6. Dlaczego ideologie są obecne w życiu społecznym?, cz. 2 (2021), Wydawnictwo GSW, wyd. książkowe: ISBN 978-83-66270-09-1, wyd. online (PDF): ISBN 978-83-66270-04-6

W styczniu 2021 odszedł prof. Lech Milian. Czytaj więcej…

Sprzedaż na miejscu lub wysyłkowo na podstawie zamówienia przesyłanego e-mailem:

  Sprzedaż publikacji